Περίληψη της ομιλίας του Δρα Βασίλη Γέρου στην Ημερίδα της 14ης Μαίου 2011

«Ενεργειακός Σχεδιασμός Κτιρίων»
Δρ. Βασίλης Γέρος – Φυσικός Κτιριακού Περιβάλλοντος

Περίληψη:

Ένα ορθά σχεδιασμένο κτίριο θα πρέπει να εκπληρώνει τουλάχιστον δύο βασικούς στόχους σε σχέση µε το εσωτερικό και εξωτερικό του περιβάλλον. Με πρώτη προτεραιότητα θα πρέπει να είναι ικανό να παρέχει συνθήκες άνεσης στο εσωτερικό του περιβάλλον για τους χρήστες του (αυτό που ονομάζεται Indoor Environmental Quality - IEQ) και ταυτόχρονα θα πρέπει να είναι µε τέτοιο τρόπο σχεδιασμένο ώστε να είναι εναρμονισμένο µε το εξωτερικό του περιβάλλον. Αυτός ο δεύτερος στόχος σχετίζεται µε την ισορροπία που επιβάλλεται να έχει το κτίριο µε το εξωτερικό του περιβάλλον και στην ουσία χαρακτηρίζει την περιβαλλοντική του συμπεριφορά. Και η περιβαλλοντική επίδραση των κτιρίων είναι σημαντική μια και ο τομέας των κτιρίων αποτελεί έναν από τους βασικούς καταναλωτές ενέργειας και κατά συνέπεια συνεισφέρει ενεργά στην αύξηση της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος και στο φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Με βάση το προηγούμενο πλαίσιο, η σύγχρονη προσέγγιση σε ότι αφορά στον σχεδιασμό των κτιρίων επιβάλλει την βελτιστοποίηση της ενεργειακής καθώς και της περιβαλλοντικής τους αποδοτικότητας µε σκοπό όχι µόνο την εξοικονόμηση ενέργειας αλλά και την βελτίωση των συνθηκών που επικρατούν στο εσωτερικό των κτιρίων, οδηγώντας σε λύσεις όπου υπάρχει ισορροπία μεταξύ των επιθυμιών των χρηστών και της περιβαλλοντικής επίδρασης των κτιρίου (είτε ως λειτουργία, αλλά είτε και ως κατασκευή).
Επιπλέον, η ανάπτυξη νέων υλικών και τεχνολογιών κατασκευής έδωσε την δυνατότητα στους σχεδιαστές των κτιρίων να ξεπεράσουν κατά πολύ σε πολλές περιπτώσεις την παραδοσιακή αρχιτεκτονική οδηγώντας συχνά σε κατασκευές οι οποίες απαιτούν ειδική μελέτη και προσεκτικό σχεδιασμό ώστε να πληρούν τις απαιτήσεις για ικανοποιητικές συνθήκες στο εσωτερικό τους, αλλά και περιβαλλοντική αποδοτικότητα. Η εν λόγω κατάσταση σε συνδυασμό με την απαίτηση που συχνά παρουσιάζεται για την ορθή διαστασιολόγηση παθητικών/υβριδικών συστημάτων (συνήθως μη εμπορικών εφαρμογών, όπως για παράδειγμα η εγκατάσταση ηλιακής καμινάδας), την χρήση νέων υλικών καθώς και την μελέτη προωθημένων στρατηγικών ελέγχου των συστημάτων του κτιρίου, οδηγεί στην ανάγκη μιας ολιστικής προσέγγισης του σχεδιασμού των κτιρίων. Ο στόχος αυτής της προσέγγισης είναι να εκτιμηθεί η ολική αποδοτικότητα του κτιρίου ως αποτέλεσμα των αλληλεπιδράσεων κυρίως μεταξύ των διαφόρων συστημάτων, του κελύφους του και του εξωτερικού περιβάλλοντος, με την χρήση υπολογιστικών εργαλείων τα οποία είναι κατάλληλα να προσομοιώσουν το είδος και την δυναμική των φυσικών διεργασιών που λαμβάνουν χώρα.
Έτσι οι ενεργειακές απαιτήσεις ενός κτιρίου καθορίζονται όχι µόνο από την ενεργειακή αποδοτικότητα των επιμέρους συστημάτων (θέρμανση, ψύξη, αερισμός και φωτισμός - συστήματα τα οποία αποτελούν τους βασικούς καταναλωτές ενέργειας σε ένα κτίριο) καθώς και των στοιχείων του κελύφους των κτιρίων (τοίχοι, υαλοπίνακες, οροφές, …) αλλά κυρίως από την συνολική αποδοτικότητα του κτιρίου όταν αυτό αντιμετωπίζεται ως ένα ολοκληρωμένο δυναμικό σύστημα µε αλληλεπιδράσεις μεταξύ των επιμέρους στοιχείων που το συνθέτουν (κέλυφος, συστήματα, ...), αλλά και μεταξύ του ιδίου και του εξωτερικού περιβάλλοντος.
Επιπλέον η εκμετάλλευση του τοπικού διαθέσιμου δυναμικού σε ότι αφορά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι δυνατόν να οδηγήσει σε αποκεντρωμένη παραγωγή ενέργειας η οποία δύσκολα μπορεί να καλύψει το σύνολο των ενεργειακών αναγκών του κτιρίου, αλλά μπορεί να συνεισφέρει ικανοποιητικά στην μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης από συμβατικές μορφές ενέργειας, με όλες τις αυτονόητες θετικές επιδράσεις για το περιβάλλον.
Αυτή η ολιστική προσέγγιση της ενεργειακής συμπεριφοράς ενός κτιρίου είναι απαραίτητη για να εκτιμηθεί ορθά η ενεργειακή και περιβαλλοντική συμπεριφορά του τόσο κατά την φάση του σχεδιασμού, όσο και κατά την λειτουργία του κτιρίου.
Στην παρουσίαση θα αναλυθεί το πλαίσιο εφαρμογής του ενεργειακού σχεδιασμού των κτιρίων, θα συζητηθούν σχετικά παραδείγματα εφαρμογών και τέλος θα παρουσιαστούν συνοπτικά κάποια από τα γνωστά εργαλεία υπολογισμών.

Σύντομο βιογραφικό:
Είναι πτυχιούχος Φυσικής από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στην Γαλλία (D.E.A. και διδακτορικό) στην εξοικονόμηση της ενέργειας στα κτίρια από το Ecole Nationale des Travaux Publics de l'Etat και το INSA de Lyon. Έχει εργαστεί σε 14 ερευνητικά προγράμματα χρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και έχει συμμετάσχει σε περισσότερες από 50 μελέτες εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια. Έχει 37 δημοσιεύσεις σε διεθνή συνέδρια, επιστημονικά περιοδικά και βιβλία και εργάζεται στην Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας.